Μια σύνοδος με παγκόσμιο μήνυμα
Η COP30, η 30ή Διάσκεψη για το Κλίμα του ΟΗΕ (UNFCCC), θα γίνει φέτος στη Βραζιλία, από 10 έως 21 Νοεμβρίου 2025, στην πόλη Belém της πολιτείας Pará, στο στόμιο του ποταμού Αμαζονίου.
Η επιλογή του τόπου δεν είναι τυχαία. Ο Αμαζόνιος είναι το «πνεύμονα του πλανήτη», ένα από τα πιο κρίσιμα οικοσυστήματα για την αποθήκευση άνθρακα και τη βιοποικιλότητα. Το γεγονός ότι το COP30 φιλοξενείται εκεί, δείχνει τη σημασία της σύνδεσης ανάμεσα στην παγκόσμια κλιματική πολιτική και την πραγματικότητα των τοπικών οικοσυστημάτων.
Γιατί η Βραζιλία;
Η κυβέρνηση της Βραζιλίας θέλει να αναδείξει τον ρόλο της χώρας ως ηγέτη της “πράσινης” ατζέντας. Μετά από χρόνια ανησυχίας για την αποψίλωση, ο στόχος είναι σαφής: να προστατευθεί ο Αμαζόνιος και να ενισχυθούν οι ιθαγενείς κοινότητες που αποτελούν φύλακες του δάσους.
Η λέξη-κλειδί που χρησιμοποιεί η προεδρία του COP30 είναι το “Mutirão” , μια έννοια που στη βραζιλιάνικη κουλτούρα σημαίνει συλλογική δράση, αλληλεγγύη και κοινή προσπάθεια.
Οι στόχοι του COP30
Η φετινή διάσκεψη έχει ως κεντρικό στόχο να ανανεώσει τη δέσμευση των κρατών στη Συμφωνία των Παρισίων και να ενισχύσει τη δράση για τη συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας στους +1,5°C.
Τα βασικά θέματα που θα συζητηθούν:
-
Χρηματοδότηση της κλιματικής δράσης, ειδικά για αναπτυσσόμενες χώρες.
-
Προστασία των δασών και των ιθαγενών πληθυσμών.
-
Δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, από τα ορυκτά καύσιμα στις καθαρές μορφές ενέργειας.
-
Παγκόσμια ενοποίηση των αγορών άνθρακα, για πιο αποτελεσματική μείωση εκπομπών.
Τι θα γίνει στο COP30 και γιατί η επιλογή του τόπου προκαλεί συζητήσεις
Η COP30 θα συγκεντρώσει περισσότερους από 70.000 συμμετέχοντες, κυβερνήσεις, οργανισμούς, επιστήμονες, ΜΚΟ, νέους ακτιβιστές και επιχειρήσεις από όλο τον κόσμο. Στη διάρκεια των δύο εβδομάδων, θα πραγματοποιηθούν:
-
Επίσημες διαπραγματεύσεις μεταξύ κρατών για τις νέες δεσμεύσεις μείωσης εκπομπών.
-
Θεματικά panels και side-events για θέματα όπως η ενεργειακή μετάβαση, η προστασία δασών και η βιώσιμη χρηματοδότηση.
-
Ημέρες αφιερωμένες στις τοπικές κοινότητες και στους ιθαγενείς λαούς, που ζουν μέσα και γύρω από τον Αμαζόνιο.
-
Παράλληλα, στο “Amazon Hub”, μια ειδικά διαμορφωμένη ζώνη εκτός του κυρίως συνεδριακού χώρου, θα παρουσιαστούν έργα, καινοτομίες και πολιτιστικές δράσεις από ολόκληρη τη λεκάνη του Αμαζονίου.
Ένας τόπος γεμάτος συμβολισμούς… και αντιφάσεις
Η επιλογή της Belém, στην καρδιά του Αμαζονίου, έχει τεράστιο συμβολικό βάρος. Ο Αμαζόνιος είναι το φυσικό «εργαστήριο» του πλανήτη ρυθμίζει το παγκόσμιο κλίμα και παράγει περίπου το 20% του οξυγόνου της Γης.
Όμως η περιοχή είναι και εστία συγκρούσεων:
-
Τα τελευταία χρόνια η αποψίλωση έχει αυξηθεί κατά περιόδους, εξαιτίας της παράνομης υλοτομίας και της επέκτασης της κτηνοτροφίας.
-
Πολλές ιθαγενείς κοινότητες παραμένουν χωρίς βασικές υποδομές ή νομική προστασία των εδαφών τους.
-
Η κυβέρνηση της Βραζιλίας, παρά τη φιλοπεριβαλλοντική της ρητορική, έχει δεχτεί κριτική για σχέδια εξορύξεων και πετρελαϊκών ερευνών κοντά στον Αμαζόνιο.
Όλα αυτά καθιστούν το COP30 διπλά συμβολικό: από τη μία, προσφέρει την ευκαιρία να ακουστεί η φωνή των ανθρώπων του Αμαζονίου· από την άλλη, φέρνει στο προσκήνιο τις αντιφάσεις ανάμεσα στην ανάπτυξη και την προστασία της φύσης.
Ένα τεράστιο “τεστ” για τη Βραζιλία
Για τη Βραζιλία, το COP30 είναι τεστ αξιοπιστίας. Αν καταφέρει να δείξει ότι μπορεί να οργανώσει μια “πράσινη” σύνοδο στον Αμαζόνιο, μειώνοντας το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα και δίνοντας βήμα στις τοπικές φωνές, θα ενισχύσει τη διεθνή της εικόνα.
Αν όμως το συνέδριο επισκιαστεί από ανεπαρκή οργάνωση, περιβαλλοντικές παραβιάσεις ή διαμαρτυρίες, τότε κινδυνεύει να μετατραπεί από ευκαιρία σε πολιτικό μπούμερανγκ.
Οι προκλήσεις
Φυσικά, τίποτα δεν είναι εύκολο. Η Βραζιλία, παρότι έχει σημειώσει πρόοδο, εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα αποψίλωσης και πιέσεις για οικονομική ανάπτυξη. Επιπλέον, η Belém δεν έχει την υποδομή μεγάλων διεθνών συνεδρίων , γεγονός που θα δοκιμάσει την οργάνωση.
Παρά τις προκλήσεις, η διεθνής κοινότητα βλέπει το COP30 ως ευκαιρία επανεκκίνησης μετά από χρόνια στασιμότητας. Όπως δήλωσε και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, «το να χάσουμε τον στόχο του 1,5°C δεν είναι απλώς αποτυχία, είναι ηθική αποτυχία».
Γιατί μας αφορά
Αν και το COP30 γίνεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, μας αφορά όλους. Οι αποφάσεις που θα ληφθούν στον Αμαζόνιο θα επηρεάσουν:
-
τις ευρωπαϊκές πολιτικές ενέργειας,
-
τις χρηματοδοτήσεις “πράσινων” έργων,
-
αλλά και τις καθημερινές μας επιλογές, από το τι αγοράζουμε έως το πώς καταναλώνουμε.
Για εμάς στο greenliving.gr, κάθε τέτοιο συνέδριο είναι υπενθύμιση ότι η οικολογική ζωή δεν είναι τάση, αλλά ανάγκη. Η προσωπική μας στάση, να μειώνουμε το αποτύπωμά μας, να στηρίζουμε βιώσιμα προϊόντα και να προωθούμε την οικολογική συνείδηση, είναι μέρος μιας παγκόσμιας προσπάθειας.
Κλείνοντας
Το COP30 στον Αμαζόνιο είναι κάτι περισσότερο από ένα συνέδριο. Είναι ένα κάλεσμα για συλλογική δράση, για να σώσουμε τον πλανήτη που μας φιλοξενεί.
Η Βραζιλία προσφέρει το πιο δυνατό σκηνικό: εκεί όπου η φύση και η πολιτική συναντιούνται, εκεί όπου θα φανεί αν ο κόσμος είναι έτοιμος να περάσει από τα λόγια στην πράξη.
Σας άρεσε το άρθρο; Μοιραστείτε το!
